विदर्भातील तापमान वाढ, पर्यावरण आणि समस्या

0
नागपूर (Nagpur) :- गेल्या काही दशकात जगभरातील तापमानात लक्षणीय वाढ झाली आहे. महाराष्ट्रात, विशेषतः विदर्भात तापमानात लक्षणीय वाढ झाली आहे. उन्हाळ्यात तापमान 45°C च्या पुढे जाते आणि अनेक दिवस तसेच राहते. हे वाढते तापमान केवळ मानवांसाठीच त्रासदायक नाही तर पर्यावरणावर विपरीत परिणाम करते. नागपुरातील तापमान वाढ, पर्यावरण समस्या निर्माण झाल्या आहेत.

जागतिक तापमान वाढीमुळे भारतासारख्या देशांवरही परिणाम होत आहे. झाडे कमी झाल्यामुळे कार्बन डायऑक्साइड शोषून घेण्याची क्षमता कमी झाली आहे, ज्यामुळे तापमान वाढते आहे. शहरांमध्ये वाढत्या वाहनांमुळे आणि औद्योगिकीकरणामुळे प्रदूषण वाढते, ज्यामुळे उष्णतामान वाढत आहे. वाढत्या तापमानाचा विदर्भातील पर्यावरणावर विनाशकारी परिणाम होत आहे: तापमान वाढीमुळे पाऊस कमी होत आहे, ज्यामुळे दुष्काळाची तीव्रता वाढत आहे. पिण्याच्या आणि सिंचनासाठी पाण्याची उपलब्धता कमी होत आहे. वाढत्या तापमानामुळे अनेक वनस्पती आणि प्राणी प्रजाती धोक्यात आल्या आहेत.

नागपूर शहरातील अंबाझरी तलाव हा एक प्रसिद्ध पर्यटन स्थळ आहे. मात्र, तापमान वाढीमुळे तलावातील जलसाठा लक्षणीयरीत्या कमी झाला आहे. याचे कारण म्हणजे जलपर्णिय वनस्पतींचा वाढता प्रादुर्भाव. या वनस्पती पाणी शोषून घेतात, ज्यामुळे तलावातील पाण्याची पातळी कमी होते.  आपण बघू शकता की शहरातील प्रसिद्ध अंबाझरी तलावाची सध्या स्थिती कशी झाली आहे.

जलपर्णिय वनस्पती, ज्याला पाण्यावर तरंगणाऱ्या वनस्पती म्हणूनही ओळखले जाते, तथापि, जर त्यांची संख्या खूप जास्त झाली तर ते पाण्यातील इतर वनस्पती आणि प्राण्यांसाठी हानिकारक ठरू शकतात. नागपूरमधील तलावांमधील जलपर्णिय वनस्पतींच्या वाढीमागे अनेक घटक जबाबदार आहेत. यात प्रदूषण, वाढलेले तापमान आणि पाऊसाच्या पाण्याचा ऱ्हास यांचा समावेश आहे. प्रदूषणामुळे पाण्यात पोषक तत्वे वाढतात, ज्यामुळे जलपर्णिय वनस्पतींची वाढ होते. वाढलेले तापमान देखील जलपर्णी वनस्पतींच्या वाढीला चालना देते.

नागपूर शहरातील रस्त्यांचे सिमेंटीकरण हे गेल्या काही वर्षांपासून वादग्रस्त विषय आहे. सिमेंट रस्त्यांचे अनेक फायदे आहेत, जसे की ते टिकाऊ आणि देखभाल करणे सोपे असतात. तथापि, या रस्त्यांशी संबंधित अनेक समस्या देखील आहेत, ज्यामुळे नागरिकांमध्ये नाराजी निर्माण झाली आहे. सिमेंट रस्त्यांमुळे उन्हाळ्यात शहराचे तापमान वाढले आहे आणि लोकांना उष्णतेचा त्रास होत आहे. गेल्या काही वर्षांत नागपूरमध्ये अनेकदा पूर आले आहेत आणि सिमेंट रस्त्यांमुळे पाणी रस्त्यावर जमा होऊन वाहतुकीला अडथळा निर्माण झाला आहे. सिमेंट रस्त्यांमुळे हवेत धूळ आणि सूक्ष्म कण वाढले आहेत आणि अनेक लोकांना श्वसनाचे आजार झाले आहेत. पैदल चालणार्‍यांसाठी धोका: सिमेंट रस्ते थंड आणि ओलसर असताना घसरडे होऊ शकतात आणि अनेक अपघात होऊ लागलेत.