गडचिरोली जिल्हा, ज्याला कधी नक्षलवादाच्या दहशतीसाठी ओळखले जात असे, आज लोकशाहीच्या विजयाची नवी कहाणी सांगत आहे. एकेकाळी मतदानासाठीही लोक पुढे येत नव्हते, पण आज गडचिरोलीने तब्बल ७३.६८% मतदानाचा उच्चांक गाठला आहे. या बदलामागे जनतेचा आत्मविश्वास, प्रशासनाचे प्रयत्न आणि नक्षलवादाविरोधातील मजबूत पावले आहेत.
फुलमती आजींचा प्रेरणादायी आदर्श
१११ वर्षीय फुलमती बिनोद सरकार या गोविंदपूर, तालुका मुलचेरा येथील वृद्ध महिलेने स्वतः मतदान केंद्रावर जाऊन मतदान केले. त्यांनी बंगाली भाषेतून सर्वांना मतदान करण्याचे आवाहन केले. त्यांचे हे कार्य संपूर्ण देशासाठी प्रेरणादायी ठरले आहे. फुलमती आजींचा हा संदेश गडचिरोलीतील बदलाचा प्रतीक बनला आहे.
गडचिरोलीचा बदलता चेहरा
गडचिरोली हा प्रदेश नक्षल चळवळीने दशकानुदशके विकासापासून वंचित ठेवला होता. हिंसा, दहशत आणि भयग्रस्त वातावरणामुळे येथील जनता मतदानासारख्या महत्त्वाच्या लोकशाही प्रक्रियेतही सहभागी होत नव्हती. मात्र, गेल्या काही वर्षांतील प्रयत्नांमुळे हा चित्रपट बदलू लागला आहे.
विकासाचे सकारात्मक परिणाम
केंद्र सरकारने नक्षलग्रस्त भागांमध्ये रस्ते, शाळा, आरोग्य केंद्रे उभारली. यामुळे स्थानिक जनतेचा सरकारवर विश्वास वाढला. स्वयंसेवी संस्थांनी जागरूकता मोहीमा राबवल्या, तर प्रशासनाने सुरक्षा व्यवस्था अधिक सक्षम केली.
नक्षल चळवळीचा अस्त
गडचिरोलीतील वाढलेल्या मतदानाने नक्षल चळवळीला धक्का दिला आहे. हिंसाचारावर आधारित ही चळवळ आता जनतेचा पाठिंबा गमावत आहे. अनेक नक्षलवादी शरण येत असून, त्यांना चळवळीतील फोलपणा जाणवतो आहे. गडचिरोलीतील मतदानाचा उत्साह नक्षलवादविरोधी लढाईतील महत्त्वाचा टप्पा आहे. केंद्रीय गृहमंत्री अमित शहा यांचा “नक्षलवाद शेवटच्या टप्प्यात आहे” हा दावा या घटनेने खरा ठरवत आहे. नक्षलवादाला आव्हान देऊन गडचिरोलीने लोकशाहीचे महत्त्व अधोरेखित केले आहे. कोणत्याही प्रकारच्या अराजकाला थारा न देता हा जिल्हा भारताच्या विकासयात्रेत सहभागी होत आहे. गडचिरोलीचा हा बदल संपूर्ण देशासाठी प्रेरणा आहे.
